Ιστορια της Αρχαιας Ιθωριας

Στο ύψωμα του προφήτου Ηλία οι αρχαιολόγοι Leake, Basin, Woodhouse κλπ. ανεγνώρισαν την αιτωλική πόλη Ιθώρια. Στο ίδιο ύψωμα βρεθήκαν πλούσια προϊστορικά λείψανα. Ο έφορος αρχαιοτήτων κ. Ε. Μαστροκώστας το 1966 ανάσκαψε προϊστορικούς θολωτούς εκφορικούς τάφους με πλουσιότατα κτερίσματα.
Στην περιοχή βρέθηκαν εργαλεία της λίθινης εποχής που μεταφέρθηκαν στο μουσείο του Αγρινίου. Ξεχωριστή σημασία έχει επίσης η αναφορά του κ. Ε. Μαστροκώστα για την ύπαρξη ενός αρχαίου λιμανιού της περιοχής στη θέση Άγιοι Ασώματοι. Όλα τα παραπάνω ευρήματα περιλαμβανόμενων και κάποιων σκαραβαίων του φαραώ Αμενέφιος του Γ, δεικνύουν τις εμπορικές επαφές που είχαν αναπτύξει οι κάτοικοι της περιοχής του σημερινού Άγιου Ηλία ακόμη και με την αρχαία Αίγυπτο.